Als je bent benoemd als bewindvoerder, dan vangen je inhoudelijke werkzaamheden aan. In dit artikel leggen we alles uit over de aanvangswerkzaamheden en de periodieke verantwoording aan de rechtbank.
Het moment waarop je de beschikking hebt ontvangen, ben je verantwoordelijk voor de financiën van diegene waar jij als bewindvoerder toe bent benoemd.
Strikt genomen is de startdatum van het bewind de dag die volgt op de dag waarop de beschikking is verzonden. Dus als de verzenddatum van de beschikking 1 maart is,
dan is de aanvangsdatum 2 maart. Uiteraard kan de rechter ook een later tijdstip in de beschikking vermelden (bijvoorbeeld de datum waarop iemand 18 jaar wordt).
Wat er in de beschikking staat en waar je op moet letten lees je hier.
Is het bewind eenmaal ingegaan, dan moet het bewind worden opgestart. De belangrijkste stappen bij het opstarten zijn:
Bankrekeningen openen
Om de financiën van je cliënt te kunnen beheren, is het verstandig om tenminste twee nieuwe rekeningen te openen.
De eerste bankrekening (ook wel de beheer- of bewindrekening genoemd) is nodig om de inkomsten op te ontvangen en de vaste lasten van te betalen.
Deze rekening mag niet gebruikt worden door je cliënt. Dus je cliënt mag deze rekening niet gebruiken met internetbankieren of een bankpas.
Een tweede rekening (de leefgeldrekening) is een rekening waarop je periodiek, bijvoorbeeld wekelijks of maandelijks, leefgeld of zakgeld stort.
Omdat je cliënt hierover vrij mag beschikken, heeft je cliënt van de leefgeldrekening een pasje en kan zij/hij eventueel gebruik maken van internetbankieren.
Eventueel kun je er ook voor kiezen om een spaar- of reserveringsrekening te openen.
Dit is verstandig in het geval je (periodiek) geld opzij wilt leggen voor bijvoorbeeld jaarlijkse (grote) uitgaven of wilt sparen voor incidentele uitgaven.
De geopende rekeningen mogen alleen op naam staan van je cliënt. Ook mag er geen kredietfaciliteit (rood staan) aan de rekening gekoppeld zijn.
Heeft je cliënt meer dan €100.000? Open dan een (spaar-)rekening bij een bank met een eigen bankvergunning. Zo is het volledige bedrag gedekt onder het depositogarantiestelsel.
Bestaande rekeningen blokkeren of opzeggen
Waarschijnlijk heeft je cliënt al bestaande rekeningen. Het is belangrijk dat je contact opneemt met de bank en aangeeft dat je bent benoemd als bewindvoerder.
Ook is het verstandig om bankpassen van de bestaande rekeningen te blokkeren zodat je cliënt hier niet meer (per ongeluk) over kan beschikken.
Omdat het geld op de rekeningen ook onder het ingestelde bewind valt, moet de bewindvoerder ook deze rekeningen kunnen verantwoorden.
Het is dus verstandig dat je als bewindvoerder de afschriften ontvangt vanaf de periode dat het bewind aanving.
Ook bij bestaande rekeningen geldt: de rekeningen mogen alleen op naam staan van de rechthebbende en mogen niet beschikken over een kredietfaciliteit (rood staan).
Inschrijving bewind in openbare registers
Heeft je cliënt een eigen woning of is je cliënt eigenaar of aandeelhouder van een onderneming? Dan moet je als bewindvoerder de beschikking inschrijven in het register van het Kadaster en/of de Kamer van Koophandel.
Breng andere instanties op de hoogte
Instanties, zoals de energieleverancier de verhuurder en de zorgverzekeraar zijn niet vanzelf op de hoogte van het bewind.
Alle instanties waar je cliënt een financiële relatie mee heeft moeten daarom worden aangeschreven. Je kunt dat vaak schriftelijk of per mail doen.
Het is verstandig om meteen te vragen:
“Zo spoedig mogelijk” moet de bewindvoerder een beschrijving maken van de “aan het bewind onderworpen goederen”. Deze boedelbeschrijving is een beschrijving van datgene dat onder het bewind valt met de peildatum waarop het bewind is ingegaan. Het is dus eigenlijk een soort aanvangsbeschrijving. De boedelbeschrijving moet uiterlijk binnen 4 maanden na aanvang worden ingediend. De rechtspraak heeft daartoe een standaardformulier. De boedelbeschrijving bevat een omschrijving van o.a.:
Tijdens de duur van het bewind wordt er van de bewindvoerder verwacht dat de bewindvoerder het vermogen in stand houdt.
Dat betekent dat je goed omgaat met de inkomsten en uitgaven van je cliënt of “als een goed huisvader” met de financiën en eigendommen van je cliënt omgaat.
Het komt erop neer dat je rekeningen op tijd betaalt, dat er geen onverantwoorde uitgaven worden gedaan en je ervoor zorgt dat je toeziet dat het inkomen op
tijd wordt ontvangen en alle voorzieningen waar recht op bestaat worden aangesproken (denk aan bijzondere bijstand, toeslagen en kwijtschelding van lokale heffingen).
Uiteraard moeten alle inkomsten en uitgaven worden bijgehouden. Je kunt dit handmatig doen, of met behulp van bewindvoerderssoftware, bijvoorbeeld Aigor van Piekoo.
Het is belangrijk dat elke mutatie goed wordt geregistreerd en gecategoriseerd. Periodiek moet namelijk verantwoording worden afgelegd over alle mutaties van alle rekeningen en andere (vermogens-)bestanddelen.
Tenminste één keer per jaar moet je als bewindvoerder rekening en verantwoording afleggen. In dit verslag verantwoord je alle inkomsten en uitgaven van alle rekeningen.
Het is dus een verslag van wat er feitelijk is bij- en afgeschreven. Alle bedragen moeten worden gecategoriseerd. De som van alle mutaties moet gelijk zijn aan het verschil tussen de begin- en eindsaldi.
Zo weet je als bewindvoerder dat de rekening en verantwoording klopt.
Niet alleen de mutaties op de bankrekeningen moeten in de rekening en verantwoording worden opgenomen.
Ook de toe- of afname van de schulden (incl. eventuele hypotheekschulden) moet in de rekening en verantwoording worden opgenomen.
Wanneer je gebruik maakt van bewindvoerderssoftware, is de rekening en verantwoording een fluitje van een cent.
Wanneer hierbij met behulp van de bankkoppeling de mutaties zijn ingelezen, hoeven de mutaties alleen nog gekoppeld te worden aan de juiste categorie (en zelfs dit gaat in veel gevallen bijna vanzelf).
Is de rekening en verantwoording gemaakt, dan moet deze door de bewindvoerder(s) en de cliënt worden ondertekend, tenzij de cliënt dit niet kan.
Wanneer de rekening en verantwoording door de cliënt moet worden getekend, lees je hier.
Tenminste eens per vijf jaar moet de bewindvoerder verslag uitbrengen aan de kantonrechter over de verloop van het bewind. In dit verslag komt de vermogensrechtelijke kant minder aan de orde, maar gaat het vooral over de verloop van het bewind. De vraag die centraal staat is: moet het bewind nog voortduren of volstaat een (minder verstrekkend) middel? Ook voor de vijfjaarlijkse verantwoording heeft de rechtspraak een formulier gepubliceerd.
